Yarim yuzyil once milyonlarca neon isiginin pariltisinda Nevada Colu’nun ortasina bir imza atildi. Amerikan ruyasinin gercege donustugunu simgeleyen bir imzaydi bu ve yeni bir kentin dogusunu mujdeliyordu. Kentin adi Las Vegas’ti ve imzanin murekkebini colun ortasindaki goz kamastirici heybetiyle yukselen oteller olusturuyordu. Bugun Amerika’nin gururla lanse ettigi Las Vegas, ”gercek” bir ”ruya kenti” , 20. yuzyilda insa edilmis kentlerin en buyugu, en gorkemlisi.
Cok degil, 90 yil once hicbir hayat belirtisi yoktu burada. Los Angeles’i Salt Lake City’ye baglayan demiryolunun kucuk bir tamir atolyesinin adiydi Las Vegas. Bolgenin kaderi 1928’lerde belirlendi. Amerikan hukumeti, Colorado Nehri’ne 165 milyon dolarlik bir baraj insa edecegini acikladiginda kimsenin yasamadigi colun ortasindaki bu issiz bolgeye binlerce insan akin etti.
Dunyanin en uzun cepheli baraji, bu insanlarin 4 yil suren cabasinin sonunda hizmete acildi. Bolgenin elektrik ve su sorununun neredeyse tamami ”Hoover Dam” adini verdikleri baraj sayesinde cozuldu. ”Amerikan Ruyasi” nin altyapi sorunlari boylece cozuldu. Sira insanlari bolgeye cekmeye geldiginde, o zamana kadar kimsenin aklindan bile gecirmeye cesaret edemedigi bir fikir ortaya atildi: Kumar. Hukumetin kati anti-kumar yasalarinin Nevada’nin buyuk bolumunde gecersiz oldugu ilan edildi.
1940’larda birkac otel ve kucuk capli kumarhaneleriyle tanindi Las Vegas. Bolge, mafyanin kontrolundeydi ve kumardan elde edilen gelir bu grubun serbetiydi. Bu oncu girisimin basarisi diger mafya ailelerini de bolgeye cekti. Kendi kurallarinin gecerli oldugu, hukumetin vergilerini dahi dusurdugu bir kumar cennetinin zemini boylece hazirlandi.1960’li yillarin sonunda bugunku Las Vegas’in kent plani yapildi. 1980’lerden sonra eski kumar anlayisini terk eden kente Amerikan sermayesinin dev sirketleri birer birer girmeye basladi. Kumar artik turizmin bir parcasi olarak lanse ediliyordu. Birbirinden gorkemli otellerin yapimina baslandiginda herkes boylesi dev tesislerin nasil doldurulacagini merak ediyordu. Ortalama 3 bin yataga sahip bu oteller beklenenin aksine tiklim tiklim doldu.
Gunumuzde Amerikalilarin en cok ragbet ettikleri yerlerin basinda geliyor Las Vegas. Diger ulkelerden gelen turistlerin ise Amerika’da en cok gormek istedikleri bir mekan. Bir yilda gelen turist sayisi 30 milyon, bu turistlerden kentin elde ettigi gelir ise 5.5 milyon dolar. Turkiye’yi ziyaret eden turistlerin 3 kati her yil Amerika’nin bu ruya kentini gormeye geliyor.
Gelenlerin en buyuk meraki dogal olarak kumar. Zaten kent bu felsefenin urunu. Havaalanindan cikip oteline yerlesen bir turistin ihtiyaci olabilecek her sey otellerin icinde mevcut. Ayni anda geceyi ve gunduzu yasayabiliyor, zaman icinde yolculuk yapabiliyor, dunyanin en unlu markalarini otellerin icindeki dev alisveris merkezlerinde bulabiliyorsunuz. Sokaga adiminizi atmadan bir baska dev otele, ozel ulasim sistemleriyle yeraltindan gidebiliyorsunuz. Las Vegas’a gelenler buradan unutulmaz hatiralarla donuyor. Bir gecede milyonlarca dolarin el degistirdigi kentte, umutlar bitiyor, hayatlar sonuyor. Sahip oldugu her seyi kumar masasinda yitirip geldigi yere donemeyen ve yasaminin geri kalan kismini burada tamamlayanlarin hikayeleri agizdan agiza dolasiyor.
Las Vegas’i kumar disinda unlu yapan bir baska ozelligi daha var. Milyonlarca Amerikali evlenmek icin Las Vegas’i seciyor. Bu secim tesadufi bir tercih degil. Las Vegas’in diger Amerikan kentlerine oranla sahip oldugu ayricalikli konumu evlilik torenlerinde de kendini gosteriyor. Hicbir formaliteye gerek duymadan, bir kimlik belgesiyle bu is ortalama bir saat icinde hallediliyor. Bir sektor haline gelen bu sistemin amaci evlenmek isteyenlere yasal prosedurleri en az olcude yansitmak. Bunun icin kurulan sirketler evlenecek ciftlere alternatif paketleri sunuyor. 50 dolardan 5 bin dolara kadar degisen bu paketler size zevkinize uygun bir toren sunuyor.
Evlilige olan merakimdan degil, sadece sistemi anlama cabalarimin urunu olan bu bilgilerin gercege donustugune gecen gunlerde tanik oldum.
Evlenmek icin Las Vegas’i secen iki arkadasim Celik ve Selay , yanlarinda goturdukleri ehliyet belgeleriyle toplam 15 dakika icinde dunya evine girdiler. Kentin hukumet merkezinden aldiklari bir sertifikayla ilk gordukleri Chapel’de hayatlarini birlestirdiler. Bu toreni izlerken arabasiyla gelen bir cift dikkat cekiciydi. Hamburger siparisi verir gibi kendilerine uygun toreni secen cift, arabalarindan inmeden evlendirme memurunun toplam iki dakika suren bir islemiyle evlendi. Bunlar ulkenin sadece bu kentine ozgu kurallar tabii. Diger eyaletlerde formaliteler bizdekileri andiriyor. Bu nedenle Las Vegas ciftlerin tercihinde ilk sirayi olusturuyor. 14 Subat 1999’da (Sevgililer Gunu), Las Vegas’ta evlenen cift sayisi 3 binin uzerindeydi. Las Vegas’i anlatmaya ne kelimeler ne de sayfalar yeterli. Las Vegas’i anlamanin tek yolu bu ruya kenti yasamaktan geciyor. Hele bir de evlilik gibi bir dusunceniz varsa, bu durumda ”Fazla zaman kaybetmeyin” demekten baska yapacak bir sey kalmiyor bize..
30 Mayıs 1999 Cumhuriyet Gazetesi
