Boğaz’a yapılan köprüler ve otoyollar kaçak yapılaşmayı arttırıyor
İstanbul’da daha önce Marmara Denizi’ne paralel olarak gelişen yapılaşmanın köprüler ve otoyolların yapılmasıyla yön değiştirdiği gözleniyor. Kentin kuzeyindeki bu gelişmenin kamu arazilerinin işgal edilmesine neden olduğu belirtiliyor.
Fatih Sultan Mehmet Köprüsü ve buna bağlı otoyolun hizmete girmesiyle İstanbul’da yapılaşmanın kuzeye doğru kaydığı, bunun düzensiz yapılaşmayı da beraberinde getirdiği belirtiliyor. Kent planlamacıları, çarpık ve kaçak yapılaşmanın yaratacağı olumsuzluklara karşı önlem alınması konusunda belediyeyi uyardılar.
Az yatırımlı ulaşım olanağı sağlaması nedeniyle bugüne dek Marmara Denizi’ne paralel olarak gelişen yapılaşmanın son yıllarda yön değiştirdiği gözleniyor. Boğaziçi su yolu ile demiryolu ulaşımının etken olduğu Doğu-Batı doğrultusundaki bu gelişme, Fatih Sultan Mehmet Köprüsü ile bağlı otoyollarının hizmete girmesiyle kuzeye yöneldi. Kent planlamacıları, İstanbul’da bu gelişmeler doğrultusunda yeni köprü ve otoyolları çevresinde çarpık yapılaşmanın meydana geleceğine dikkat çekerek belediyeyi uyarıyorlar. Uzmanlar, yol çevresinin hızlı bir yapılaşmaya sahne olduğunu, bu nedenle ulaşım talebinin de kuzeyde yoğunluk kazanmaya başlayacağını belirtiyorlar.
Ancak bu gelişme, kamu arazilerinin kaçak olarak işgal edilmesine neden oldu. Bu konuda henüz geç kalınmadığını belirten ITÜ Mimarlık Fakültesi Öğretim üyesi Prof. Dr. Ahmet Keskin, Kamu kuruluşlarının, otoyol boyunca kaçak yapılaşmayı önleyebilmeleri için sıkı bir denetim gerektiğini söyledi. Belediye ve merkezi hükümetin yolun çevresindeki arazileri kamulaştırarak soruna çözüm bulunabileceğini belirten Prof. Dr. Ahmet Keskin konuşmasını şöyle sürdürdü: “İstanbul’un en çok korunmaya muhtaç bölgesi olan Boğaz sırtlarında yol boyunca kaçak yapılaşma görülüyor. Bu durumun gelecekte önüne geçmek mümkün olmayacaktır. Otoyol bir ihtiyaçtır. Ancak bu ihtiyacın kentleşme modeline ve arazi kullanımına olumsuz etkileri de söz konusu. Memleketimizde yolların doğurduğu plan- siz gelişme birçok örneklerle doğrulanmış olduğuna göre, böyle bir gelişme kentin kuzey bölgesinin tahribine neden olacaktır. Büyük ulaşım yatırımlarının doğal sonucu olan (stimülasyon etkisi) kentin mevcut yerleşme sınırlarının kuzeyindeki bölgelerinin arazi kullanımım arzu edilmeyen bir şekilde etkileyecektir.”
İstanbul Büyükşehir Belediyesi İmar Daire Başkanı Mehmet Yıldız ise kaçak yapılaşmanın özellikle otoyol çevresinde olmadığını, yol bulunmayan pek çok bölgede de kaçak yapılaşmanın söz konusu olduğunu söyledi. Otoyol çevresindeki yapılaşmanın ulaşım kolaylığı nedeniyle tercih edildiğini belirten Yıldız, “Kaçak yapılaşmanın temelinde göç yatıyor. İstanbul’a yılda 500 bin kişi geliyor. Bu da ortalama yüz bin konut demektir. Ne belediye ne de merkezi hükümet bu talebi karşılayacak güçte değil. Bu talep karşılanmadığı sürece kaçak yapılaşmaya neden oluyor” diye konuştu.
18 Kasım 1990 Sayfa 9
